7 Σεπτεμβρίου 2018

Οσία Κασσιανή - η μνήμη της 7 Σεπτεμβρίου

Για τη μεγάλη βυζαντινή ποιήτρια, που η ζωή της μοιάζει σαν παραμύθι,για τη μεγάλη αυτή  φυσιογνωμία, την οσία Κασσιανή, αυτό το αφιέρωμα.

Το όνομά της είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τροπάριο που ακούγεται τη Μ. Τρίτη σε όλους τους χριστιανικούς ναούς. Είναι ένα συγκλονιστικό τροπάριο που έγραψε και μελοποίησε η Κασσιανή αυτή η σοφή αυτή υμνωδός και αφορά την αμαρτωλή του Ευαγγελίου που την γλίτωσε ο Χριστός από το λιθοβολισμό και που δυστυχώς πολλοί αυθαίρετα ταύτισαν την οσία με το περιεχόμενο αυτού του ύμνου. Πολλές μυθιστορικές και φανταστικές ιστορίες υφάνθηκαν γύρω από το όνομά της εξ αιτίας αυτού του τροπαρίου που όμως δε βασίζονται στην ιστορική αλήθεια.
Η Οσία Κασσιανή (ή Κασσία ή Ικασία ή Εικασία) η Υμνογράφος γεννήθηκε μεταξύ του 805 και του 810 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και έζησε στα χρόνια του βασιλιά Θεοφίλου (829 -842 μ.Χ.).Σύμφωνα με τα βιογραφικά της στοιχεία που αναφέρουν οι βυζαντινοί χρονογράφοι όπως
ο Γεώργιος ο Αμαρτωλός, ο Συμεών, ο Μάγιστρος και κάποιοι άλλοι, η Κασσιανή ήταν ωραιοτάτη σεμνή και από αρχοντική καταγωγή και την ενδιέφεραν πολύ τα γράμματα. Άλλωστε για όλες αυτές τις χάρες της διαλέχθηκε από τη μητέρα του Θεόφιλου ανάμεσα σε άλλες εκλεκτές βυζαντινές κόρες, για υποψήφια νύμφη του Θεόφιλου. Σίγουρα ήταν η επικρατέστερη. Όμως το σχέδιο του Θεού την προόριζε για πολύ ανώτερο ρόλο από εκείνον της αυτοκράτειρας.
Έτσι όταν έχασε το θρόνο υπερασπιζόμενη ουσιαστικά την Παναγία, πήγε σε μοναστήρι και αφοσιώθηκε στο Χριστό. Η Κασσιανή γεννήθηκε γύρω στο 805 μ.Χ. Για την προσωπικότητά της γράφει ο Κρουμβάχερ, ο οποίος θεωρείται ως πατέρας της Ιστορίας της βυζαντινής λογοτεχνίας, τα ακόλουθα: «Η Κασσιανή υπήρξε η μόνη αξιομνημόνευτη βυζαντινή ποιήτρια. Προσωπικότητα ενδιαφέρουσα και σαν άτομο και σαν λογοτέχνης. Παρουσιάζεται στη ζωή της με απλότητα, αξιοπρέπεια και θάρρος στο να διατυπώνει τις απόψεις της. Ήταν άλλωστε πολύ μορφωμένη. Βυζαντινός χρονογράφος την παρουσιάζει ως «ωραίαν, αγνήν, σοφήν, παρθένον, φιλοσοφούσαν και τω θεώ μένον ζώσαν». Τη συναντούμε δε μέσα από χειρόγραφα εκκλησιαστικών ύμνων και ποιητικών ανθολογιών του ένατου αιώνα.
Στο μοναχικό βίο της, στο μοναστήρι που η ίδια ίδρυσε, της δόθηκε η ευκαιρία να καλλιεργήσει το θείο ποιητικό της ταλέντο και να φιλοτεχνήσει θαυμάσιους εκκλησιαστικούς ύμνους. Αναδείχθηκε με την πίστη της, με την ασκητική της ζωή και το Θείον Χάρισμα της ποίησης, αθάνατη υμνωδός της εκκλησίας. Κατά τις ώρες της προσευχής της και της κατάνυξης εμπνεύστηκε θαυμάσιους εκκλησιαστικούς ύμνους, τροπάρια ιδιόμελα και ειρμούς.
Το πιο γνωστό ανάμεσά τους είναι το τροπάριο για την ανώνυμη αμαρτωλή του Ευαγγελίου, που έμεινε με το όνομα «Τροπάριο της Κασσιανής». Η αμαρτωλή εκείνη γυναίκα που αφού την έσωσε από το λιθοβολισμό ο Χριστός της είπε: «πορεύου και από του νυν μηκέτι αμάρτανε» συνάντησε το Χριστό στη Βηθανία στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου. Είναι πια σεμνή και ηθική και πλησιάζει το Χριστό μ’ ευγνωμοσύνη, πλένει τα πόδια του με μύρο και με δάκρυα και τα σκουπίζει με τα ξέμπλεκα μαλλιά της, κλαίγοντας και ζητώντας το θεϊκό έλεος. Αυτό το κομμάτι του ευαγγελίου, αυτή η απλή και συγχρόνως πολύπλευρα βαθιά περιγραφή, συγκλόνισε την Κασσιανή και ξεχύθηκε από μέσα της αυτό το αριστούργημα που ψάλλεται κάθε χρόνο κατανυχτικά στις εκκλησίες μας, λίγο πριν τη Σταύρωση του Χριστού. Η μεγάλη αυτή ποιήτρια, υμνογράφος και μελωδός της εκκλησίας μας, η Αγία Κασσιανή, ταξίδεψε στην Ιταλία και την Κρήτη και κατέληξε στην Κάσο όπου το 890 μ.Χ. ετελείωσε η επίγεια ζωή της.


ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ -  Ακολουθήστε μας στο Instagram
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...